EKOSCHEMATY – wymogi i płatności w realizacji praktyk rolniczych korzystnych dla klimatu, środowiska i dobrostanu zwierząt

Wykład – 4 godz.

1. Wprowadzenie:
   Ekoschematy – narzędzie Zielonej Architektury WPR 2023-2027, nowy rodzaj dobrowolnych dla rolników płatności bezpośrednich,
2. Informacja nt. poszczególnych ekoschematów:
   1. Obszary z roślinami miododajnymi,
   2. Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi,
   3. Retencjonowanie wody na trwałych użytkach zielonych,
   4. Dobrostan zwierząt,
   5. Prowadzenie produkcji roślinnej w systemie integrowanej produkcji roślin,
   6. Biologiczna ochrona upraw,

w tym:

1. • zapoznanie z normami i wymogami warunkowości, powiązanymi z danym ekoschematem,
   • zapoznanie z wszystkimi wymogami danego ekoschematu,
   • praktyczne aspekty związane z realizacją ekoschematów, wskazanie przykładów możliwej realizacji kilku ekoschematów w ramach jednego gospodarstwa, a także możliwości łączenia ich na tej samej powierzchni (działce rolnej),
   • pozytywny wpływ poszczególnych praktyk na rzecz klimatu i środowisk

Zajęcia warsztatowe – 1 godz.

3. „Ekoschematy – Kalkulator potencjalnych korzyści” (przedstawienie uczestnikom przykładu wyliczeń dla 1 lub 2 gospodarstw).

Łączna liczba godzin zajęć – 5 godz.

EKOSCHEMAT – DOBROSTAN ZWIERZĄT

Wykład – 30 min.

Wprowadzenie do ekoschematu – Dobrostan zwierząt – ogólne informacje o ekoschemacie:

• krótki opis interwencji,
• cele interwencji,
• system punktowy i system kompleksowy.

Wykład – 30 min.

Warunki kwalifikowalności do ekoschematu – Dobrostan zwierząt.

Wykład – 1 godz. 30 min.

Wymogi dla gatunków zwierząt/grup technologicznych w systemie punktowym:

• lochy,
• tuczniki,
• krowy mleczne,
• krowy mamki,
• opasy.

Zasady punktowania praktyk dobrostanowych i zależność między liczbą punktów a wysokością płatności.

Forma i wysokość wsparcia.

Praktyczne przykłady realizacji praktyk z zakresu ekoschematu – Dobrostan zwierząt a pozytywny wpływ praktyk na rzecz klimatu i środowiska.

Wykład – 1 godz. 30 min.

Wymogi dla gatunków zwierząt/grup technologicznych w systemie kompleksowym:

• owce,
• kury nioski,
• kurczęta brojlery,
• indyki utrzymywane z przeznaczeniem na produkcję mięsa,
• konie,
• kozy.

Forma i wysokość wsparcia.

Praktyczne przykłady realizacji praktyk z zakresu ekoschematu – Dobrostan zwierząt a pozytywny wpływ praktyk na rzecz klimatu i środowiska.

Wykład – 30 min.

Zwierzęta utrzymywane zgodnie z przepisami o rolnictwie ekologicznym w ekoschemacie – Dobrostan zwierząt.

Wykład – 15 min.

Plan poprawy dobrostanu – informacje ogólne.

Wykład – 15 min.

Komplementarność z innymi interwencjami w ramach filara I i II PS WPR 2023-2027.

Łączna liczba godzin zajęć – 5 godz.

NORMY I WYMOGI WARUNKOWOŚCI

Wykład – 30 min.

Normy i wymogi warunkowości w latach 2023-2027 – wprowadzenie:

• cel warunkowości,
• podstawa przyznania płatności,
• pozytywny wpływ na klimat i środowisko, zdrowie publiczne i zdrowie roślin, dobrostan zwierząt,
• warunki i sankcje

Wykład – 2 godz. 30 min.

Normy dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska – GAEC:

• omówienie celu i zakresu poszczególnych norm, ze szczególnym uwzględnieniem „nowych” norm,
• wskazanie adresata norm,
• derogacje dla rolników na rok 2023 – na czym polegają, co oznaczają dla rolnika, do kiedy obowiązują,
• przedstawienie praktycznych przykładów możliwości realizacji w zakresie norm, m.in. GAEC 7, GAEC 8, GAEC 6.

Wykład – 1 godz.

Wymogi z zakresu zarządzania SMR:

• omówienie obowiązujących SMR, w tym w szczególności „nowych” SMR.

Łączna liczba godzin zajęć – 4 godz.

WSPÓŁPRACA ROLNIKÓW
Szkolenia ze współpracy rolników opartej na formalnych strukturach typu: spółki, spółdzielnie, posiadającymi status organizacji producentów lub grup producentów rolnych, w tym możliwości uzyskania wsparcia przez te podmioty w ramach PS WPR

Wykład – 45 min.

• Wspólne działanie rolników szansą na podniesienie efektywności gospodarstwa.
• Możliwe formy wspólnego działania rolników.
• Podstawy tworzenia i funkcjonowania:
  spółdzielni, spółdzielni rolników, zrzeszenia/stowarzyszenia, spółek handlowych.

Wykład – 45 min.

Krok po kroku – jak uzyskać status grupy producentów rolnych lub organizacji producentów.

Wykład – 1 godz.

Współpraca w procesie produkcyjnym:

• ujednolicenie zasad produkcji i podnoszenie jakości produkowanych produktów, stosowanie jednolitego materiału genetycznego do siewu,
• tworzenie wspólnego zaplecza produkcyjnego – odpowiedzialne nim zarządzanie, zobowiązania, współodpowiedzialność, zasady użytkowania przechowywania, konserwacji.
• Wspólna sprzedaż
  • zasady przewag rynkowych, jakie daje wspólne funkcjonowanie producentów, w tym mechanizmy rynkowe skierowane wyłącznie do zorganizowanych producentów (np.: większa pozycja negocjacyjna, zwolnienie z części unijnych przepisów: negocjacje cen, mechanizmy przewidziane w przepisów krajowych: zwolnienia podatkowe, itp.).

Wspólne zakupy 

• • zasady przewag rynkowych jakie daje wspólne funkcjonowanie producentów (np. niższe ceny przy większym wolumenie zakupów maszyn, środków do produkcji, energii, itp.).
• Spółdzielnie energetyczne.

Wykład – 30 min.

Możliwość uzyskania przez grupy producentów rolnych i organizacje producentów wsparcia w ramach różnych interwencji PS WPR.

Wykład – 2 godz.

Praktyczne aspekty współdziałania rolników (przykłady):

• zaprezentowanie działających grup producentów i organizacji producentów, które realizują swoje cele i odnoszą sukcesy,
• spotkanie z ekspertami zajmującymi się tworzeniem i funkcjonowaniem grup producentów i organizacji producentów – omówienie doświadczeń, sukcesów – co się udało, problemów – z czym się mierzymy, jak ich unikać, jak przygotować dobry plan biznesowy, aby grupy i organizacje funkcjonowały wiele lat.

Dyskusja – 30 min.

Łączna liczba godzin zajęć – 6 godz. 30 min.

ZAKWASZENIE I WAPNOWANIE GLEB

Wykład – 10 min.

Wstęp:

• rodzaje gleb w Polsce a ich tendencje do zakwaszania,
• stan zakwaszenia gleb w Polsce (lokalny stan zakwaszenia na tle kraju).

Wykład – 40 min.

Przyczyny i skutki zakwaszenia gleb:

• źródła zakwaszenia gleb (antropogeniczne, naturalne),
• wpływ odczynu gleby na właściwości gleb (fizyczne, biologiczne i chemiczne),
• wrażliwość roślin uprawnych na niskie pH gleby, tolerancja odmian na zakwaszenie gleby),
• wpływ pH na przyswajanie składników pokarmowych.

Wykład – 1 godz. 40 min.

Wapnowanie jako narzędzie zarządzania glebami kwaśnymi:

• Formalne podstawy wapnowania.
• Środki do odkwaszania gleby, w tym regulacje. Formy środków odkwaszających: tlenkowe, węglanowe, mieszane i krzemianowe. Postać środków do odkwaszania.
• Nowe zasady ustalania dawek CaO oraz CaO i MgO, wapnowanie i stosowanie magnezu.
• Technologie wapnowania gleb i użytków rolniczych (terminy wapnowania, miejsce w płodozmianie, wapnowanie w różnych systemach uprawy: tech. bezorkowe, orkowe).
• Powiązanie wapnowania ze stosowaniem nawozów organicznych, naturalnych, mineralnych.
• Sprzęt i technika wapnowania (w tym wykorzystanie rolnictwa precyzyjnego, rodzaje rozsiewaczy do wapna).
• Bezpieczeństwo i higiena pracy podczas wapnowania.

Wykład – 30 min.

Wsparcie finansowe wapnowania (Ekoschemat – rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami pokarmowymi, ewentualnie inne aktualnie dostępne źródła wsparcia)

Wykład z zajęciami warsztatowymi – 1 godz.

• Instrukcja pobieranie próbek gleby.
• Prezentacja filmu instruktażowego (Jak prawidłowo przygotować i oznaczyć próbki do analizy – OSChR Lublin).
• Metody badań i oceny stanu zakwaszenia prób glebowych (w tym zakres działań i zasady funkcjonowania Okręgowych Stacji Chemiczno-Rolniczych).
• Analiza wyników próbek gleby (praca na przykładach).
• Stosowanie dawek wapna przy różnym poziomie pH.
• Wyliczanie dawek wapna oraz składników pokarmowych dla wybranych gatunków roślin uprawnych (praca na przykładach).
• Przedstawienie narzędzia ułatwiającego ustalanie dawek wapna – np. INTER-NAW.
• Zajęcia warsztatowe – zajęcia z pobierania próbek przed obiektem szkoleniowym

Łączna liczba godzin zajęć – 4 godz.

ZRÓWNOWAŻONE GOSPODAROWANIE ZASOBAMI NATURALNYMI takimi jak: WODA, GLEBA, POWIETRZE, KLIMAT w kontekście wdrażania Interwencji PS WPR na lata 2023-2027 „Inwestycje przyczyniające się do ochrony środowiska i klimatu”
(zapisy obecnie wstrzymane z przyczyn niezależnych od Ośrodka)

Pierwszy dzień szkolenia

Webinarium – 2 godz.

Blok Woda

1. Racjonalne gospodarowanie wodą w gospodarstwie (retencjonowanie wody, agrotechnika w poprawie gospodarki wodnej, efektywność wykorzystania wody, retencjonowanie wody, odporność na suszę).

2. Inwestycje mające na celu poprawę gospodarowania wodą:

• pozyskiwanie, magazynowanie i zagospodarowanie wody deszczowej,
• powtórny obieg wody,
• oszczędne gospodarowanie wodą.

3. Z jakich interwencji PS WPR w tym obszarze można korzystać (I i II filar).

Webinarium – 3 godz.

Blok Gleba
Inwestycje mające na celu:

a) ograniczenie zużycia środków ochrony roślin: 

• precyzyjne stosowanie środków ochrony roślin (np. opryskiwacze sensorowe, recyrkulacyjne),
• mechaniczna lub biologiczna walka z chwastami lub szkodnikami (np. pielniki, urządzenia do mechanicznego niszczenia szkodników);

b) zwiększenie sekwestracji oraz bioróżnorodności gleby: 

• uprawa gleby pasowa lub bezorkowa,
• ochrona gleby (np. ściółkowanie, siewniki do poplonów),
• utrzymanie zadrzewień śródpolnych, systemów rolno-leśnych oraz trwałych użytków zielonych;

c) techniki uprawy gleby, agregatowanie maszyn. 

Z jakich interwencji PS WPR w tym obszarze można korzystać (I i II filar).

Webinarium – 2 godz.

Blok Powietrze

1. Zobowiązania Polski dot. zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza.

2. Inwestycje mające na celu ograniczenie emisji zanieczyszczeń:

• przechowywanie nawozów naturalnych lub kiszonek,
• systemy oczyszczania powietrza z budynków inwentarskich,
• niskoemisyjne utrzymanie zwierząt gospodarskich (np. systemy zarządzania stadem, roboty do czyszczenia podłóg),
• zmniejszenie zużycia mineralnych nawozów azotowych przez ich efektywniejsze wykorzystanie, doglebowe techniki aplikacji nawozów naturalnych, aplikacja nawozów z wykorzystaniem rozwiązań cyfrowych.

3. Z jakich interwencji PS WPR w tym obszarze można korzystać (I i II filar)

Webinarium – 2 godz.

Blok Klimat

1. Wpływ zmian klimatu na rolnictwo, zobowiązania Polski dot. redukcji emisji gazów cieplarnianych z rolnictwa.

2. Inwestycje mające na celu adaptację do niekorzystnych warunków pogodowych:

a) w produkcji zwierzęcej: 

• systemy wentylacyjne i klimatyzacyjne dla zwierząt,
• wodopoje dla zwierząt,

b) w produkcji roślinnej: 

• zwiększanie retencji wody glebowej poprzez bezorkowe systemy uprawy,
• wzmacnianie usług ekosystemowych poprzez zadarnienia, zadrzewienia,
• zwiększanie mikroretencji poprzez zagospodarowanie wody deszczowej,
• siatki przeciwgradowe.

3. Z jakich interwencji PS WPR w tym obszarze można korzystać (I i II filar)

Drugi dzień szkolenia

Wizyta w gospodarstwach rolnych – do 4 godz.

• Zapoznanie ostatecznych odbiorców z więcej niż jedną technologią środowiskowo-klimatyczną stosowaną w gospodarstwie rolnym w ramach różnych bloków tematycznych (woda, powietrze, gleba, klimat).
• Omówienie (a także w miarę możliwości zaprezentowanie jej pracy) sposobu działania danej maszyny/inwestycji/technologii i jej odziaływania na wybrane elementy środowiska naturalnego (gleba, woda, powietrze, klimat).
• Wyjaśnienie, przez przedstawiciela wizytowanego gospodarstwa, praktycznych aspektów/korzyści stosowania tej technologii.