Zdrowe racice są ważnym czynnikiem dobrostanu i wysokiej wydajności bydła. Problemy z racicami, takie jak kulawizny, mogą prowadzić do obniżonej produkcji mleka i pogorszenia ogólnej kondycji zwierząt. Regularna pielęgnacja racic jest niezbędna, aby zapobiegać chorobom i utrzymywać stado w optymalnej formie.
Znaczenie pielęgnacji racic
Racice bydła są narażone na ciągłe obciążenia mechaniczne oraz wpływ wilgoci i zanieczyszczeń. Nieprawidłowa pielęgnacja może prowadzić do schorzeń takich jak ochwat, zapalenie skóry palca czy wrzód podeszwy. Regularna kontrola i korekcja racic pozwalają uniknąć poważnych problemów zdrowotnych.
Profilaktyka i korekcja racic
Podstawowym zabiegiem pielęgnacyjnym jest korekcja racic, którą zaleca się przeprowadzać co najmniej dwa razy w roku. Celem jest utrzymanie prawidłowego kształtu racic i zapewnienie równomiernego rozłożenia obciążeń na kończyny.
Etapy korekcji racic:
- Ocena stanu racic – sprawdzenie długości i ewentualnych deformacji.
- Przycinanie – skracanie przerośniętych części, aby przywrócić naturalny kąt ustawienia kończyny.
- Usuwanie martwej tkanki – eliminacja uszkodzonych lub zakażonych fragmentów racicy.
- Pielęgnacja skóry międzyracicowej – oczyszczanie i dezynfekcja, szczególnie w przypadku stanów zapalnych.
Regularna korekcja racic jest niezbędna dla zachowania zdrowia i dobrostanu krów w stadzie. Pierwszy taki zabieg powinien zostać wykonany już u jałówek przed ukończeniem 14-16 miesiąca życia. Kolejne oceny stanu racic i ich regulacje należy przeprowadzać przynajmniej dwa razy w roku.
Choroby racic i ich zapobieganie
Najczęściej występujące schorzenia racic to:
- Dermatitis digitalis (choroba Mortellaro) – bakteryjna infekcja powodująca stan zapalny i bolesne owrzodzenia.
- Ochwat – stan zapalny prowadzący do kulawizny i deformacji racic.
- Rogowacenie podeszwy – prowadzi do powstawania bolesnych wrzodów i ubytków w racicy.
Choroby racic, skutkujące kulawiznami, są uważane za trzecią, po niepłodności i mastitis, przyczynę strat w hodowli bydła mlecznego.
Aby zapobiegać tym schorzeniom, należy regularnie przeprowadzać kąpiele racic w roztworach dezynfekujących (np. siarczan miedzi, formalina) oraz utrzymywać higienę w oborze.
Warunki utrzymania a zdrowie racic
Ściółka i podłoże w oborze mają kluczowe znaczenie dla zdrowia racic. Zbyt wilgotne i zanieczyszczone środowisko sprzyja rozwojowi bakterii i infekcji. Warto zadbać o:
- regularne usuwanie obornika,
- utrzymanie suchego podłoża,
- odpowiednie warunki legowiskowe.
Nowoczesne metody diagnostyczne
Współczesne technologie, takie jak termowizja, znajdują zastosowanie w diagnostyce schorzeń racic. Badania przeprowadzone na 43 krowach mlecznych z wykorzystaniem kamery termograficznej pozwoliły na precyzyjne obrazowanie różnic temperaturowych w obrębie racic, co może wspomagać wczesne wykrywanie stanów zapalnych.
Podsumowanie
Pielęgnacja racic to istotny element zarządzania zdrowiem bydła. Regularna kontrola, profilaktyczna korekcja oraz odpowiednie warunki utrzymania pozwalają uniknąć chorób racic i utrzymać wysoką wydajność zwierząt. Dbanie o racice to inwestycja w zdrowie i dobrostan stada, przekładająca się na lepsze wyniki produkcyjne i ekonomiczne gospodarstwa.
Artykuł ukazał się w czasopiśmie Kurier Rolniczy nr 5/2025.