Objęcie ubezpieczeniem społecznym w KRUS wymaga spełnienia konkretnych przesłanek ustawowych. Równie ważne jest przejście przez procedurę rejestracyjną. Tryb dokonywania zgłoszenia do ubezpieczenia wiąże się z szeregiem różnych obowiązków.
Status rolnika
Ubezpieczenie społeczne rolników może powstać z mocy samego prawa lub na wniosek. Niezależnie od tego, ustawa z dnia 20 grudnia 2019 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników wymaga, aby ubezpieczony posiadał status rolnika. O statusie rolnika decyduje przede wszystkim prowadzenie gospodarstwa rolnego oraz posiadanie stosownych kwalifikacji. Uważa się, że osoba fizyczna osobiście prowadzi gospodarstwo rolne, jeżeli pracuje w tym gospodarstwie i podejmuje w nim wszelkie decyzje dotyczące prowadzenia działalności rolniczej.
Kwalifikacje rolnicze
Posiadanie kwalifikacji rolniczych oznacza uzyskanie wykształcenie rolniczego zasadniczego zawodowego, zasadniczego branżowego, średniego, średniego branżowego lub wyższego. Można również posiadać tytuł kwalifikacyjny, tytuł zawodowy lub tytuł zawodowy mistrza w zawodzie przydatnym do prowadzenia działalności rolniczej – posiadając co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie.
Obowiązek zgłoszenia
Każda osoba:
- stająca się właścicielem (posiadaczem), dzierżawcą lub użytkownikiem gospodarstwa rolnego powyżej 1 ha przeliczeniowego użytków rolnych,
- rozpoczynająca na nim działalność rolniczą,
- niepodlegająca ubezpieczeniu w ZUS z innego tytułu,
- niemająca przyznanego prawa do emerytury lub renty ani prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych,
zobowiązana jest w terminie 14 dni w jednostce organizacyjnej KRUS właściwej ze względu na miejsce położenia gospodarstwa rolnego, poinformować o okolicznościach mających wpływ na własne podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników. Należy również zgłosić osoby na stałe pracujące w gospodarstwie rolnym.
Jak złożyć wniosek
Zgłoszenie do ubezpieczenia dokonuje się na druku KRUS UD-2, który dostępny jest zarówno w oddziałach KRUS, jak i na jej oficjalnej stronie internetowej. Złożenie wniosku nie podlega żadnym opłatom i można tego dokonać zarówno w siedzibie dowolnego oddziału KRUS, listem poleconym lub złożyć elektronicznie przez platformę ePUAP.
Co dołączyć do wniosku
- zaświadczenie z urzędu gminy określające powierzchnię posiadanych użytków rolnych,
- akt notarialny lub umowa dzierżawy potwierdzająca datę wejścia w posiadanie/dzierżawienie gruntów rolnych,
- odpis aktu małżeństwa (w przypadku objęcia ubezpieczeniem małżonka rolnika pracującego w gospodarstwie rolnym lub gospodarstwie domowym, bezpośrednio związanym z tym gospodarstwem),
- zaświadczenie od pracodawcy o okresach podlegania ubezpieczeniu społecznemu w ZUS/umowa o pracę/świadectwo pracy (dotyczy osób podejmujących zatrudnienie w okresie prowadzenia działalności rolniczej),
- zaświadczenie z ZUS o okresach podlegania ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej (dotyczy osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą),
- zaświadczenie o pobieraniu zasiłku dla bezrobotnych (dotyczy osób pobierających zasiłek dla bezrobotnych).
Podstawa prawna:
Art. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników
Art. 6-7 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego
opracowano na podstawie materiałów KRUS
Agnieszka Służalec
PZDR Namysłów