W dniu 5 czerwca 2025 roku Opolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Łosiowie zorganizował warsztaty pn. „Uprawa lawendy ekologicznej – lawenda w praktyce” w ramach planu operacyjnego na rok 2025 w ramach Planu działania Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich KSOW+. Celem operacji było pokazanie dobrych praktyk i innowacji w zakresie produkcji lawendy oraz jej wykorzystania jako źródła dochodu w gospodarstwie ekologicznym. 

W szkoleniu wzięli udział doradcy rolniczy, broker innowacji, mieszkańcy obszarów wiejskich oraz rolnicy, którzy poznali lawendę wszystkimi zmysłami. Podczas warsztatu w gospodarstwie ekologicznym Pani Patrycji Dyla-Szynklarz, uczestnicy zgłębili wiedzę na temat innowacyjnych metod wytwarzania produktów z wykorzystaniem lawendy, a także doboru pod kątem innowacyjnego zastosowania w różnych dziedzinach życia.

Gospodarstwo ekologiczne „Lawendowe Zacisze” położone jest we wsi Biadacz-Kamienisko i zostało założone w 2018 roku. Jest to kameralne, ale dynamiczne gospodarstwo, w którym rośnie niemal 3000 krzewów lawendy, a także inne rośliny użytkowe – dzika róża Hansa, bez czarny Haschberg, śliwa tarnina i wiele gatunków sprzyjających bioróżnorodności. Rośliny te przyciągają owady zapylające, co wspiera lokalny ekosystem i wpisuje się w zasady rolnictwa ekologicznego. To opolska namiastka Prowansji. Oprócz części uprawnej Lawendowe Zacisze to także dom dla wielu zwierząt: kotów, kóz, koni i ptaków. Zwierzęta nie tylko są elementem codzienności gospodarzy, ale również ważnym punktem edukacyjnym – pokazują, jak można tworzyć zrównoważone, przyjazne naturze miejsce. Gospodarstwo działa lokalnie i promuje sprzedaż bezpośrednią, dbając o relacje z klientami z powiatu i województwa. Przez cały rok w gospodarstwie można nabyć lawendowy syrop, naturalne, ręcznie robione lawendowe kosmetyki oraz pięknie pakowane upominki na bazie lawendy. 

Zajęcia rozpoczęły się od prezentacji gospodarstwa i jego historii. Właściciele podzielili się swoimi doświadczeniami związanymi z zakładaniem plantacji, doborem odmian lawendy oraz przystosowaniem gospodarstwa do wymogów ekologicznych. Uczestnicy mieli okazję zapoznać się z technikami sadzenia, cięcia i zbioru lawendy w sposób sprzyjający jej długowieczności i plenności. Pani Patrycja podkreśliła, że lawenda preferuje gleby lekkie, dobrze przepuszczalne i umiarkowanie żyzne. Idealne warunki klimatyczne do uprawy to ciepłe i słoneczne miejsca, z minimalnym ryzykiem przymrozków.

W dalszej części warsztatów skupiono się na zastosowaniu dobrych praktyk w rolnictwie ekologicznym – omówiono metody ochrony roślin bez chemii, znaczenie gleb i bioróżnorodności oraz rolę owadów zapylających. Podkreślono, że lawenda – jako roślina objęta dopłatami w ramach płatności ekologicznych – może być atrakcyjnym komponentem systemu produkcji rolniczej.

W ramach części praktycznej uczestnicy poznali innowacyjne metody przetwarzania lawendy: suszenie, destylację olejków, tworzenie hydrolatów, naparów oraz produktów kulinarnych i kosmetycznych. Szczególne zainteresowanie wzbudziła lawendowa lemoniada oraz możliwość wykorzystania lawendy w wypiekach i przyprawach.

Gospodyni omówiła również właściwości prozdrowotne lawendy – jej działanie uspokajające, przeciwbakteryjne i wspomagające trawienie. W kontekście promocji zdrowego stylu życia, podkreślono potencjał rynkowy produktów opartych na lawendzie jako alternatywy wobec syntetycznych dodatków.

Spotkanie zakończyło się sesją networkingową, w trakcie której uczestnicy wymienili się kontaktami i doświadczeniami, otwierając drogę do przyszłej współpracy. Każdy uczestnik warsztatów miał okazję zasadzić sadzonkę lawendy, którą zabrał ze sobą do domu. 

Warsztaty w „Lawendowym Zaciszu” pokazały, że uprawa lawendy może stanowić nie tylko źródło dochodu, ale też sposób na rozwój zrównoważonego gospodarstwa ekologicznego. Uczestnicy zdobyli wiedzę o uprawie, przetwórstwie i sprzedaży produktów lawendowych, a także inspirację do dalszych działań w ramach lokalnej przedsiębiorczości. Spotkanie przyczyniło się do zacieśnienia kontaktów między uczestnikami, co w przyszłości może zaowocować wspólnymi inicjatywami na rzecz rozwoju obszarów wiejskich.